شناسایی مرز گنبد نمکی با استفاده از تلفیق نشانگرهای لرزهای در محیط GIS | ||
پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی | ||
مقاله 9، دوره 4، شماره 2، مهر 1397، صفحه 277-292 اصل مقاله (12.72 M) | ||
نوع مقاله: سایر مقالات | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22044/jrag.2018.5685.1113 | ||
نویسندگان | ||
رشید چمبری1؛ امین روشندل کاهو* 2؛ مهیار یوسفی3؛ مهرداد سلیمانی2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود | ||
2دانشیار، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود | ||
3استادیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ملایر | ||
چکیده | ||
امروزه شناسایی و اکتشاف گنبدهای نمکی به منظور ذخیرهسازی مواد هیدروکربنی و اکتشاف منابع هیدروکربنی از اهمیت ویژهای برخوردار است. از میان روشهای ژئوفیزیکی، روش لرزهنگاری بازتابی یکی از بهترین روشهایی است که قابلیت شناسایی گنبد نمکی را داراست. هرچند تعیین دقیق مرزهای گنبد نمکی به دلیل میرایی شدید انرژی لرزهای در نمک و تفاوت سرعت بالای انتشار موج در نمک نسبت به رسوبات دربرگیرنده آن، باعث شده است که شناسایی مستقیم گنبدهای نمکی و تعیین مرز آنها از روی دادههای لرزهای بازتابی کمی مشکل باشد. نشانگرهای لرزهای بهعنوان ابزاری برای استخراج ویژگیهای دادههای لرزهای میتواند به تفسیر و شناسایی گنبدهای نمکی و تعیین مرزهای آن کمک بسزایی کند. با توجه به اینکه هر نشانگر به تنهایی دارای اطلاعات مجزایی است؛ لذا ترکیب و تلفیق نشانگرها یکی از ابزارهایی است که میتواند اطلاعات جامعی از هدف موردنظر در اختیار مفسر قرار دهد؛ بنابراین امروزه تکنولوژی ترکیب چند نشانگری با اهداف مختلف در لرزهشناسی مورد استفاده قرار میگیرد. هدف از تحقیق حاضر، تلفیق نشانگرهای لرزهای با استفاده از روش فازی داده محور به منظور شناسایی مرز گنبد نمکی در محیط GIS است. در این راستا ابتدا تعدادی از نشانگرهای لرزهای بافتی متداول بر روی داده لرزهای بهمنظور شناسایی و تعیین محدوده گنبد نمکی اعمال گردید و نتایج هرکدام بهصورت جداگانه مورد برسی قرار گرفت. سپس با استفاده از روشهای وزندهی فازی پیوسته، نشانگرهای مورد بررسی، فازی شدند. در مرحله بعد این لایهها با استفاده از عملگرهای فازی تلفیق شده و در نهایت یک مدل واحد که حاوی اطلاعات تمام نشانگرهای مجزا است و مرزهای جانبی گنبد نمکی را با دقت بیشتری تعیین کرده است، به دست آمد. نتایج حاصل از دادههای واقعی نشان میدهد که استفاده از روش وزندهی فازی و تلفیق نشانگرها با استفاده از عملگر فازی توانسته مرزهای جانبی گنبد نمکی را به خوبی تعیین کند. | ||
کلیدواژهها | ||
ماتریس هم رخداد سطح خاکستری؛ نشانگر بافتی؛ گنبد نمکی؛ GIS؛ وزن دهی فازی؛ توابع لجستیکی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,306 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,168 |